Taskforce Armoedecrisis Buurtteam Amsterdam
Nederland is in de greep van sterk stijgende prijzen: de inflatie en de energierekeningen rijzen de pan uit. Voor de buurtteams in Amsterdam is het alle hens aan dek. Er ontstaat een serieuze armoedecrisis en daar moeten we op inspringen. Een interview met Aletta van Tent, Manager Buurtteam Amsterdam Noord en Zuid.
“Meer dan de helft van de hulpvragen die bij de buurtteams binnenkomen is financieel van aard. Dat is altijd al zo geweest. Dit aantal zien we nu nog niet stijgen, maar we kunnen al wel zeggen dat er veel meer druk ligt op de preventieve kant. Het aantal vroegsignaleringen neemt toe. Er zijn nu, oktober 2022, al net zoveel meldingen binnen als in heel 2021. Meer mensen – ondernemers, gezinnen – hebben betalingsachterstanden die veroorzaakt worden doordat zij hun vaste lasten niet meer kunnen betalen. Daarnaast komen er veel meer aanvragen binnen van mensen die advies willen en behoefte hebben aan heldere informatie over de mogelijkheden die zij hebben om te bezuinigen of ondersteuning te krijgen. Ook de Sociaal Raadslieden merken dit. Zij krijgen onder andere steeds meer vragen rondom inkomensreparatie.”
Schrijnend
“We zoeken nu uit hoe deze hulpvragen er feitelijk uitzien. Bij Vroegsignalering hanteren wij een drempelbedrag voor huisbezoek. Dat hebben we recent naar beneden bijgesteld omdat sommige energiemaatschappijen nu ook bij een kleine betalingsachterstand van het contract al gaan ontbinden of een boete in rekening brengen. Dit verklaart deels de stijging bij Vroegsignalering, maar het laat ook zien hoe schrijnend de situatie is.”
Nieuwe groepen
“Het aantal hulpvragen stijgt, dat staat vast. Voor ons is het ook evident dat het gaat over een armoedecrisis. De situatie gaat onder de huid van de mensen zitten. Omdat alles erg onzeker is, bereiden veel mensen zich op hun eigen manier voor op barre tijden. Of het nu uiteindelijk terecht is of niet dat je minder stookt, goedkoper gaat eten of je sportabonnement opzegt – mensen doen het wel. We kennen nu al verhalen van ouderen die dan maar de kachel niet aanzetten en onderkoelingsverschijnselen krijgen. Andere groepen die inmiddels in de problemen komen zijn grote gezinnen of mensen met fysieke beperkingen die aangewezen zijn op bepaalde voorzieningen, zoals een traplift of een scootmobiel. Bovendien komen er ook nieuwe groepen bij. Eerst waren het vooral de minima of mensen met GGZ-problematiek, nu worden ook de middeninkomens getroffen. En dus belt Vroeg Eropaf nu ook aan bij mensen waar ze eerder nooit kwamen.”
De huidige vangnetregelingen zijn voor iedereen die kan aantonen dat hij onder de armoedegrens zit. Die is in 2023 opgetrokken naar 130 procent van het minimum, net onder modaal.
Taskforce
“Ik denk dat de impact van de crisis nog even gaat duren. Hoe de toekomst eruitziet? Dat is heel lastig in te schatten. Middeninkomens, die niet in aanmerking komen voor ondersteuning, ondernemers in de horeca, in de kunst en cultuur, zullen het zwaar krijgen. Ook verwacht ik aan het eind van het jaar, wanneer velen hun energieafrekening krijgen, nog een toename aan hulpvragen.”
Om alles beter in kaart te brengen en op de actualiteit in te springen is er een Taskforce ingericht. Die wil helderheid brengen in de kwalitatieve en kwantitatieve signalen, zodat we inzicht krijgen in wat er speelt en van daaruit kunnen opereren en bijstellen. Dat is niet eenvoudig want volgende week kan zomaar alles anders zijn. We willen daar snel op kunnen reageren, bijvoorbeeld door voorlichting over de mogelijkheden. Denk aan energiespreekuren. Maar het belangrijkste is nu om de informatie en communicatie helder en toegankelijk te maken, zowel intern als voor externe partners.”